Κάθε χρόνο σαν σήμερα η εκκλησία μας τιμά, με ιδιαίτερη λαμπρότητα, την μνήμη των Τριών Ιεραρχών, των "...Μεγίστων Φωστήρων της Τρισηλίου Θεότητος..."!
Στην Κοζάνη & στα χωριά του Τσιαρτσιαμπά, -ίσως & αλλού -, εορτάζουν τα ονομαστήρια των εχόντων το όνομα Ζήσης!
Γιατί όμως;
Την απορία αυτή λύνει - με το Κοζανίτικο ιδίωμα - ο Λιόλιος (Ζήνων Πιτένης), σε ένα από τα "χρονογραφήματά" του, με τον τίτλο, "Οι Τρείς Ιεράρχες", στον τόμο "Κοζανιώτ'κα μπέντια", σελ. 65 - 66.
Να λοιπόν η ιστορία των εορταζόντων σήμερα Ζήση - δων...
Το 1904 τρείς Κοζανίτες έμποροι, κυρατζήσες, οι Ζήσης (Ζήνων) Μπλιούρας, Ζήσης Τσιώπτσιας & Ζήσης Πιτένης που ήταν Μακεδονομάχοι επικοινωνιών κι αντιμετωπίσεων εχθρικών συμμοριών, κατηγορήθηκαν για φόνους Τούρκων, στην περιοχή των Καραγιαννίων & σχηματικών, στην περιοχή Αμυνταίου!
Οι τρείς Ζήση-δες, υπόδικοι στις φυλακές του Μοναστηρίου (Μπίτολα), καταδικάστηκαν αρχικά σε θάνατο. Οι Κοζανίτες με τον Μητροπολίτη Σερβίων & Κοζάνης Κωνστάντιο (Ματουλόπουλο), Συνοδικό του Οικουμενικού Θρόνου τότε, κινητοποιήθηκαν & φρόντισαν, δωροδοκόντας & το περιβάλλον του Σουλτάνου, να μετατραπεί η ποινή σε ισόβια δεσμά. Το χαρμόσυνο γεγονός γνωστοποιήθηκε στην Κοζάνη στις 29 - 30 Ιανουαρίου 1905!
Τρία χρόνια αργότερα, με ανταλλαγή συλληφθέντων Τούρκων φοροεισπρακτόρων, οι Κοζανίτες πέτυχαν την απελευθέρωση των τριών Ζήση-δων (από τις φυλακές της Κοζάνης όπου είχαν μεταφερθεί), στις 30 Ιανουαρίου 1908!
Οι απελευθερωθέντες, παρουσιάστηκαν στον Ναό του Αγίου Νικολάου κι έπειτα απ' την εορτή στο Βαλταδώρειο Γυμνάσιο (λόγω της ημέρας), δέχτηκαν στα σπίτια τους τον Μητροπολίτη με τους Δημογέροντες, τους Εφοροεπιτρόπους & τον λαό, οι οποίοι τους συνεχάρηκαν, τους "πολυχρόνισαν" & ακολούθησε γλέντι κοζανίτικο για το χαρμόσυνο γεγονός!
Όπως ήταν φυσικό, λόγω της σύμπτωσης της ίδιας ημέρας, η σωτηρία των τριών Ζήση-δων αποδόθηκε στους Τρείς Ιεράρχες. Έτσι η εορτή, αλλά & το αυθόρμητο γλέντι εκείνης της ημέρας, καθιερώθηκε εθιμικά & διατηρούνται από τότε στην περιοχή μας & στην Κοζανίτικη διασπορά!
Έτσι λοιπόν, πάνω από έναν αιώνα, οι Ζήση-δες της Κοζάνης έχουν την δική τους ξεχωριστή γιορτή, κάθε χρόνο, μαζί με τους Τρείς Ιεράρχες!
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!
ΠΗΓΗ: - "Χρονογραφήματα", Ζήνων Πιτένης, "Οι Τρείς Ιεράρχες" - Δημ. Κλείδης & - Ζήσης Αν. Μπέλλος.
0 Σχόλια