Αποχαιρετώντας την Καίτη Λιάνη «Κυρία Παλαιάς Κοπής» - Αντί 40/ημέρου μνημοσύνου… Γράφει ο Ηλίας Χασιώτης Ιστορικός Ερευνητής Δυτ. Μακεδονίας

 



«Ποια πόλη, ποια χώρα, ποια θάλασσα σε ταξιδεύει τώρα»;

Στις 3 Δεκεμβρίου 2024, σε ηλικία 103 ετών, «μετέβη εις την αντιπέραν της ζωής όχθην» η Καίτη Λιάνη, σύζυγος του Θεμιστοκλή (Θέμη) Λιάνη, μητέρα του γνωστότατου δημοσιογράφου και τέως υφυπουργού Πολιτισμού, Γιώργου Λιάνη.

Α. Καταγωγή


Γεννήθηκε το 1920 στο Αμύνταιο, όπου και μεγάλωσε. Γονείς της ο Θεόδωρος Κωνσταντίνου και η Ανδρομάχη Γιαννίδου (Κατσώρα).

Β. Εγκύκλια Μόρφωση

Σύμφωνα με τον δάσκαλο – συγγραφέα Νίκο Λούστα, η κα Καίτη φοίτησε στο 6τάξιο Διδασκαλείο Φλώρινας, οι απόφοιτοι του οποίου εισάγονταν στην Παιδαγωγική Ακαδημία Φλώρινας, 2ετούς φοιτήσεως τότε. Όμως το 1936, όταν σταμάτησε να λειτουργεί το Διδασκαλείο, διέκοψε τη φοίτηση της.

Το 1936 την βρίσκουμε οικότροφο στην Οικοκυρική Σχολή Θηλέων Φλώρινας, μια προνοιακή δομή η οποία ανήκε στον Σύλλογο προς Διάδοση των Ελληνικών Γραμμάτων (έτος ίδρυσης 1869), ο οποίος το 1929 είχε κατασκευάσει στην Φλώρινα το σημερινό κτίριο Αγίας Όλγας, όπου στεγάζεται η Σχολή Καλών Τεχνών, με αρχιτέκτονα τον Σπ. Καλλέργη, γαμπρό της οικογένειας Δραγούμη.

Γ. Εξωτερική εμφάνιση

Υψηλόκορμη, ευθυτενής, προικισμένη με εξαιρετικό ήθος, γλυκύτατο χαμόγελο, άριστος χειριστής της ελληνικής γλώσσας, η κυρία Καίτη υπήρξε μία από τις γοητευτικότερες γυναίκες που ανέδειξε το Αμύνταιο.

Δ. Η γνωριμία με τον Θέμη Λιάνη

Η νεαρή Καίτη, επελέγη από την κα Λομβέρδου, διευθύντρια τότε της Οικοκυρικής Σχολής Φλωρίνης, για να προσφωνήσει, να πει ένα ποίημα και να προσφέρει ανθοδέσμη στον τότε βασιλέα Γεώργιο Β’ κατά την επίσημη επίσκεψη του στην Φλώρινα τον Απρίλιου 1936, αφήνοντας άριστες εντυπώσεις.

Ο Θέμης Λιάνης, νεαρός υπάλληλος στην Εθνική Τράπεζα στο Αμύνταιο, το Φθινόπωρο του ίδιου έτους, μαζί με τον Κερκυραίο Διευθυντή του υποκαταστήματος κ. Θωμόπουλο, σε συνεννόηση με την Κερκυραϊκή οικογένεια Δελαπόρτα, απεφάσισαν την φύτευση με πεύκα της εξαιρετικού κάλλους σήμερα, περιοχής «Πευκάκια» με το εξοχικό κέντρο, στην είσοδο Αμυνταίου, «εις μνήμη δηλ. μνημόσυνο των στρατιωτικών των φονευθέντων κατά την απελευθέρωση του Αμυνταίου το 1912 στα υψώματα Μράμορ, Σωτήρος Αμυνταίου».

Παρούσα κατά το μνημόσυνο, ήταν η Φιλανθρωπική Ορχήστρα της 9ης Μεραρχίας, τιμής ένεκεν για τους ήρωες του Σόροβιτς (Αμυνταίου), μεταξύ των οποίων νεκρών και ο αγρίως σφαγιασθείς στις 24 Οκτωβρίου 1912 από τους Τούρκους, Λοχαγός Πυροβολικού Σπύρος Δελαπόρτας, όπως απεκάλεσε τους νεκρούς ο ειδικά αφιχθείς Υπουργός Στρατιωτικών κ. Παπαδήμας.

Για την ιστορία και μόνο: Προσέφερε λουλούδια και έκανε την προσφώνηση στον Υπουργό, η μαθήτρια Οικοκυρικής Καίτη Λιάνη, λόγω του επιτυχούς προηγούμενου με τον βασιλέα στην Φλώρινα. Ήταν η απαρχή, η οποία οδήγησε στον γάμο Καίτης – Θέμη.

Όλα τα παραπάνω έχει δημοσιεύσει ο γράφων στον τοπικό τύπο, Εφημερίδα «ΑΜΥΝΤΑΣ» Δήμου Αμυνταίου, Οκτώβριος 1996.

Ε. Γάμος – Οικογένεια

Ο Θέμης ερωτεύτηκε την κα Καίτη παράφορα ως το τέλος της ζωής του, σημειωτέον, ότι απεβίωσε τον Ιούλιο 2010 σε ηλικία 101 ετών.

Σύμφωνα με τον αρχαιοέλληνα φιλόσοφο «θεϊκό Πλάτωνα», η ψυχή αποτελείται από το λογιστικό (με αυτό μαθαίνει ο άνθρωπος), το θυμοειδές (δηλ το συναίσθημα) και το επιθυμητικό (έδρα επιθυμιών, ποτό, σεξ κλπ). Είναι αξιοθαύμαστο πως σε ορισμένα ζεύγη (άνδρας – γυναίκα), επέρχεται εναρμόνιση των ψυχικών των κόσμων. Τέτοια ήταν και η εναρμόνιση Καίτης – Θέμη.

Τέκνα

Η Καίτη και ο Θέμης, απέκτησαν τρία τέκνα. Τον Γιώργο, την Ελβίρα Λιάνη – Ταταρίδου, καθηγήτρια Παιδοψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (σύζυγος της ο Σταύρος Ταταρίδης, υφυπουργός Γεωργίας 1977 – 1981 της Νέας Δημοκρατίας) και τον ευφυέστατο Μαρίνο (η τύχη του επιδαψίλευσε σωματική αναπηρία), υπάλληλο επίσης της Εθνικής τράπεζας.

ΣΤ. Η προσφορά του ζεύγους

Ο Θέμης είχε εξαιρετική νοημοσύνη και σπάνια μόρφωση. Η κα Καίτη φυσικά δεν τον έφθανε, αλλά κι αυτή ήταν φιλίστωρ με γνώσεις σχετικά με την ποίηση των Καβάφη, Σεφέρη, Ρίτσο, που συγκινούσαν τον συνομιλητή της (ήταν φοβερά Καβαφική). Θέμης και Καίτη δεν είχαν αγάπη για το Αμύνταιο και την Φλώρινα. Είχαν πραγματική λατρεία! Αναφέρουμε ενδεικτικά:

Η εμφανής δράση του Θέμη

Ο Θέμης επί δεκαετίες δημοσίευε άρθρα για τα προβλήματα του τόπου, στις πιο έγκυρες εφημερίδες Αθηνών, Θεσ/νίκης και Φλώρινας.

1. Το 1958-59 με αρθρογραφία του Θέμη και του Σάκη Μουτσόμπαμπα – Πέκου, ο οποίος ήταν Δ/ντης πολιτικού γραφείου του Φλωρινιώτη Υπουργού Εσωτερικών τότε, Τάκου Μακρή, επιτεύχθηκε η ανέγερση του Συνεταιριστικού Οινοποιείου Αμυνταίου (700 τόνων τότε, 2.500 σήμερα). Διευθυντής της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών ο Μιχάλης Ιωαννίδης και Πρόεδρος ο Πέτρος Χασιώτης.

2. το 1976 ο Θέμης με δημοσίευμα του προκάλεσε το ενδιαφέρον του φίλου του Υπουργού τότε Βορείου Ελλάδος Νίκου Μάρτη, ο οποίος έστειλε την ΜΟΜΑ (Τεχνική Στρατιωτική Υπηρεσία), έγιναν οι ανατινάξεις ενός βραχώδους συγκροτήματος και διανοίχθηκε η παραλίμνια οδός Αμυνταίου – Αρνίσσης – Εδέσσης. Οι ανατινάξεις έγιναν με ελάχιστη αμοιβή από τον Πρόεδρο του Αγ. Παντελεήμονος Δαφούλη και τους αδελφούς Λαζαρίδη, ιδιοκτήτες λατομείου. Με τον τρόπο αυτό (1) ξέφυγαν από την απομόνωση οι Νομοί Φλώρινας και Καστοριάς, γιατί ως τότε η συγκοινωνία των Νομών με τη Θεσ/νικη γινόταν μόνο μέσω της ορεινής διάβασης της Κέλλης (Καϊμάκτσαλαν), όπου στο ύψωμα «Καμήλα» συχνά συνέβαιναν τροχαία ατυχήματα κατά τον χειμώνα.

Η. Αφανής δράση του ζεύγους

1. Το 1973-74, η Πρόεδρος τότε του Διεθνούς Ινστιτούτου Οίνου, Σταυρούλα Κουράκου, μαζί με τον οινολόγο του Συν/κού Οινοποιείου Αμυνταίου Γεώργιο Σιάρδη, παρήγαγαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα σαμπάνια (αφρώδη οίνο).

Απαιτούνταν διαφήμιση του προϊόντος, όμως τα οικονομικά ήταν πενιχρά. Τότε το ζεύγος Θέμης – Καίτη, μαζί με τους παραπάνω μνημονευθέντες Δ/ντη και Πρόεδρο της Ένωσης Συν/μων Αμυνταίου και ένα κιβώτιο με σαμπάνιες, πήγαν τον Σεπτέμβριο 1974 στην Διεθνή Έκθεση Θεσ/νίκης και βρήκαν τον συμπαθέστατο κομφερασιέ Άλκη Στέα. Του εξήγησαν το πρόβλημα, του προσέφεραν σαμπάνια, αυτός ενθουσιάστηκε και δέχτηκε να διαφημίσει το προϊόν έναντι μικρής αμοιβής! Ήταν η απαρχή της διείσδυσης των κρασιών Αμυνταίου στην αγορά της Θεσ/νίκης.

2. Επιγραμματικά αναφέρουμε ότι οι αποθήκες σιτηρών (σιλό) 4.000 τόνων στο Αμύνταιο και 3.000 τόνων στον Φιλώτα, έγιναν κατά τα έτη 1979-1981 με Νομάρχη Φλώρινας τον Θεόδωρο Ασπασίδη και υφυπουργό Γεωργίας τον πάντα σεμνό Σταύρο Ταταρίδη, σύζυγο της κας Ελβίρας Λιάνη.

Ο γράφων βρέθηκε με τον κ. Ταταρίδη στο παρεκκλήσι του αγίου Τρύφωνα (υπόγειο ναού Αγίων Κων/νου και Ελένης στο Αμύνταιο) κατά το τριετές μνημόσυνο του Θέμη τον Ιούλιο 2013. Στην διάρκεια του σερβιρίσματος του καφέ, ελέχθησαν τα ακόλουθα: «Κύριε υπουργέ, κάποτε δημοσίως πρέπει να σας ευχαριστήσουμε για την κατασκευή των σιλό στο Αμύνταιο, γιατί το 1980 δεν δεχθήκατε». Απάντηση: «Πράξετε ότι νομίζετε».

3. Προβληματίστηκα πολύ να κάνω αναφορά, ότι σε ένα φτωχό κοριτσάκι ηλικίας 15 ετών στο Αμύνταιο, το οποίο έχασε τα δόντια του, η κα Καίτη με δικά της χρήματα, χωρίς να ξέρει ο Θέμης, πέρασε οδοντοστοιχίες επαναφέροντας την υγεία του!

Επίλογος

Κυρία Καίτη,

Στην γειτονιά των Αγγέλων, η οποία βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ των εγκοσμίων και των επουρανίων, μεταξύ της εφήμερης και της άρρητης ζωής, ο Πανάγαθος Θεός ευχόμαστε όλοι αυτοί που σε αγαπήσαμε, να σε πάρει στις προστατευτικές φτερούγες του.

ΥΓ. Για τη συνεισφορά του ζεύγους Θέμη – Καίτης στα δρώμενα του Αμυνταίου, στην πλατφόρμα istorima του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος ως εξής: Google – αναζήτηση istorima – Archive στα Αγγλικά – Χασιώτης Ηλίας δεύτερη επιλογή.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια