Ονοματοδοσία οδού στη μνήμη των φαρμακοποιών Θεόδωρου και Ελένης Κατσούλη

 

Ολοκληρώθηκε η διαδικασία ονοματοδοσίας της οδού για τους φαρμακοποιούς, Θεόδωρο και Ελένη Κατσούλη στο Αμύνταιο, ύστερα από δύο ομόφωνες αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου Αμυνταίου και μετά την έγκριση τόσο από ειδική Επιτροπή, όσο και από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονικής. Η διαδικασία, δεδομένων των περιορισμών τους οποίους έλαβε η Πολιτεία λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, υπερέβη τα δύο έτη.

Το γεγονός της ονοματοδοσίας προσδίδει τιμή, για λόγους που ακολούθως θα αναλύσουμε, στον απερχόμενο Δήμαρχο Αμυνταίου, κ. Άνθιμο Μπιτάκη, και το σύνολο των Δημοτικών Συμβούλων, την Υπεύθυνη Πολιτισμού του Δήμου, κα. Ελένη Γυρίκη, τους Προέδρους του Δημοτικού Συμβουλίου, κ. Χρήστο Θωμαΐδη και προπάντως τον κ. Ιορδάνη Μπάντη για την ευαισθησία του οποίου απαιτείται ιδιαίτερη αναφορά, τον Διευθυντή Προσωπικού του Δήμου κ. Αθανάσιο Γκερσάνη και τον Προϊστάμενο Κοινωνικών Υπηρεσιών του Δήμου κ. Μάκη Θεοδωρίδη, και την Προϊσταμένη της Περιφέρειας, κα. Αναστασία Μπανιτσιώτου.

Ο ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

Ο Θεόδωρος Κατσούλης γεννήθηκε στο όμορφο νησί των Κυθήρων, γνωστό ως Τσιρίγο, και σε μικρή ηλικία εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου τελείωσε τις σπουδές του στην μέση εκπαίδευση. Στη συνέχεια, σπούδασε Χημεία στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας, στη Γερμανία και Φαρμακευτική, στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Πνεύμα ανήσυχο, ως νέος φαρμακοποιός, εργάστηκε, για δύο περίπου χρόνια, σε φαρμακείο Έλληνα ομογενή στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, συγκεντρώνοντας την απαιτούμενη εμπειρία και το κεφάλαιο, που του επέτρεψαν να ανοίξει φαρμακείο στην Αθήνα.

Εκτιμώντας τις υφιστάμενες ανάγκες και προβλέποντας τις πιθανές πολεμικές εντάσεις που τελικά ακολούθησαν, ίδρυσε με συνεταίρους και παράλληλα με την λειτουργία του φαρμακείου, μια βιοτεχνία επιδεσμικού και παραφαρμακευτικού υλικού στην Αθήνα.

Τις παραμονές του πολέμου φοίτησε στην Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Κερκύρας και αποφοίτησε με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού του Υγειονομικού.

Νυμφεύθηκε την Τριανταφυλλιά Στρατηγού, γόνο γνωστής οικογένειας των Κυθήρων, που είχε εγκατασταθεί περί τα μέσα του 19^ου αιώνα στην Αθήνα.

Κατά την διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων, ιδίως του Α’ Βαλκανικού Πολέμου, στους οποίους παρασημοφορήθηκε, ο Θεόδωρος Κατσούλης βρέθηκε να πολεμά ως αξιωματικός του Eλληνικού Στρατού στο νομό Φλώρινας και να γνωρίσει μια περιοχή που του άφησε εξαιρετικές εντυπώσεις, τόσο για την φυσική της ομορφιά, όσο και για τις προοπτικές ανάπτυξης που διέβλεπε.

Μετά τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων, ο Θεόδωρος Κατσούλης, αποφάσισε να εγκατασταθεί στη Μακεδονία, εγκαταλείποντας την ασφαλή και οργανωμένη οικογενειακή και επαγγελματική του ζωή στην Αθήνα.

Επέλεξε ως τόπο εγκατάστασής του, όχι κάποιο μεγάλο αστικό κέντρο της Μακεδονίας, όπως τη Θεσσαλονίκη ή κάποια πρωτεύουσα νομού, αλλά το ακριτικό Αμύνταιο.

Στην απόφαση του αυτή, αντέδρασε η οικογένεια της συζύγου του και ιδιαίτερα ο κουνιάδος του, Γεώργιος Στρατηγός γνωστός δικηγόρος και πολιτικός των Αθηνών και τα ξαδέρφια της, το γένος Κασιμάτη, που είναι γνωστοί μέχρι και σήμερα έγκριτοι νομικοί και πολιτικοί πανελλήνιας εμβέλειας. Ο Θεόδωρος Κατσούλης, τους καθησύχασε δίδοντας την υπόσχεση, ότι, όταν τα παιδιά φθάσουν σε ηλικία να φοιτήσουν στο Γυμνάσιο, τότε όλη η οικογένεια θα επιστρέψει στην Αθήνα. Ήταν μια υπόσχεση, που δεν πραγματοποιήθηκε.

Ωστόσο, το Αμύνταιο, γράφει, το 1906, ο Γεώργιος Χατζηκυριακού Επιθεωρητής Σχολείων Μακεδονίας, «ήταν το μεγαλύτερο διαμετακομιστικό κέντρο της Δυτικής Μακεδονίας», ενώ η Φλώρινα συνδέθηκε με τον σιδηρόδρομο, το 1931, και η Κοζάνη, το 1952.

O Θεόδωρος Κατσούλης αγάπησε το Αμύνταιο και την ευρύτερη περιοχή του και προσπάθησε να συνεισφέρει στα κοινά, τόσο ως φαρμακοποιός, όσο και για κάποια χρόνια ως Δήμαρχος Αμυνταίου.

ΆΦΙΞΗ ΤΟ 1930 ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥ ΜΑΝΩΛΗ ΚΑΤΣΟΥΛΗ

Το 1930, ήρθε και εγκαταστάθηκε στο Αμύνταιο από την Βραΐλα της Ρουμανίας ο αδερφός του Θεόδωρου, ο Μανώλης Κατσούλης, διακεκριμένος Ιατρός, με σπουδές στην Αθήνα και στο Παρίσι. Ήταν εγκατεστημένος και ασκούσε την Ιατρική, επί χρόνια στη Ρουμανία, αλλά αρνήθηκε να πάρει τη ρουμανική υπηκοότητα, γιατί η τότε Ρουμανική κυβέρνηση το απαιτούσε από τους αλλοδαπούς επιστήμονες και επέλεξε να επιστρέψει στην Ελλάδα. Τα δύο αδέρφια αγαπήθηκαν από τον πληθυσμό της περιοχής, όσο ελάχιστοι. Ο Μανώλης απεβίωσε στο Αμύνταιο, το 1953.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑΣ - ΤΕΚΜΗΡΙΑ ΑΓΑΘΟΕΡΓΟΥ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ

Ο φαρμακοποιός Θεόδωρος Κατσούλης και η κόρη του, επίσης φαρμακοποιός, Ελένη Κατσούλη-Λοϊζίδου υπήρξαν προσωπικότητες σημαντικές στον τομέα της κοινωνικής προσφοράς.

Ο ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ

1. Το 1930, λόγω της ύπαρξης του βάλτου της λίμνης Χειμαδίτιδας, τους κατοίκους του εύφορου σήμερα κάμπου Αμυνταίου θέριζε η ελονοσία. Το λυπηρό ήταν ότι οι κρατικοί λειτουργοί νόθευαν το μοναδικό φάρμακο που υπήρχε και χρηματίζονταν σε βάρος του λαού. Είναι το γνωστό «σκάνδαλο της κινίνης». Το 1930, ο Θεόδωρος Κατσούλης με τη βοήθεια του αδελφού του Ιατρού, Μανώλη, διέθεταν την κινίνη ανόθευτη και σε τιμή ακόμη και κάτω του κόστους προς όφελος των κατοίκων.

2. Στην κοινότητα Λιμνοχωρίου, όπου ο Θεόδωρος είχε αγοράσει μία έκταση 180 περίπου στρεμμάτων καλλιεργούμενη με σιτάρι, το πόσιμο νερό ήταν κακής ποιότητας λόγω του παρακείμενου βάλτου. Ο βάλτος αποξηράνθηκε, το 1953-1955, με ενέργειες του αείμνηστου βουλευτή, Δημοσθένη Θεοχαρίδη, και του Υπουργού Συντονισμού, Σπύρου Μαρκεζίνη, της κυβέρνηση Παπάγου. Ως τότε οι κάτοικοι έπιναν νερό από πηγάδια και πολλοί πέθαιναν από τυφοειδή πυρετό. Ο Κατσούλης, με δικά του έξοδα, έκανε γεώτρηση και υποτυπώδες δίκτυο με βρύσες για να πίνουν οι κάτοικοι καθαρό νερό.

Η αξία της παραπάνω δωρεάς φαίνεται, αν σκεφτούμε ότι δυστυχώς μετά από 76 χρόνια, το 2016, διαβάζουμε στον τοπικό τύπο: «Συνάντηση του Αντιπεριφερειάρχη με κατοίκους της Τ.Κ Λιμνοχωρίου, για το πρόβλημα με το πόσιμο νερό και επιπλέον για την καταστροφή οικιακών συσκευών λόγω φθορών από την κακή ποιότητα νερού» (εφημερίδα ΗΧΩ ΦΛΩΡΙΝΗΣ αριθ. φύλλου 387/ 10-8-2016).

3. Στην διάρκεια της τριπλής κατοχής, 1941-1944, η Ελλάδα θρήνησε 260.000 νεκρούς από την πείνα, 49.000 εκτελεσθέντες και 60.000 Έλληνες Εβραίους. (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 7 ΗΜΕΡΕΣ, Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΝ 20^ο ΑΙΩΝΑ σελ. 28-29). Το 1943, στον καιρό της κατοχής, χρονιά ευλογημένη από άποψη γεωργικής παραγωγής, ο Θεόδωρος Κατσούλης με τον αδελφό του Μανώλη διέθεσαν 10.000 οκάδες σιτάρι, το σύνολο σχεδόν της παραγωγής, από το κτήμα στους δημοσίους υπαλλήλους της περιοχής, οι μισθοί των οποίων είχαν εξαϋλωθεί από τον υπερπληθωρισμό καθώς και σε κατοίκους της περιοχής, που πεινούσαν.

Η ΕΛΕΝΗ ΚΑΤΣΟΥΛΗ ΛΟΪΖΙΔΗ

Μετά την απώλεια του πατέρα τους, το 1944, και με την αρωγή των θείων τους, Δαμιανού Στρατηγού, διαπρεπούς οικονομολόγου, και τα τρία ορφανά σπούδασαν στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.

Η Ελένη σπούδασε φαρμακοποιός και άνοιξε φαρμακείο στο Αμύνταιο και από το 1973 στην Κοζάνη.

Την χαρακτήριζε, ως επιστήμονα, κρίση και αντίληψη και διακρινόταν για την επιστημονική της επάρκεια. Πάντα χαμογελαστή βοηθούσε τους πάντες. Έχουμε μαρτυρίες ότι χορηγούσε, όχι μόνο φάρμακα αλλά και ρούχα, στους φτωχούς, πάντα με διακριτικό τρόπο.

Τον Ιούλιο 2019, προκειμένου να κάνουμε δημοσίευση για την μετοίκησή της «εις τας οδούς των αγγέλων» βρήκαμε παλιά τεφτέρια, από την αγορά φαρμάκων, με χρέη ανείσπρακτα οικονομικά αδυνάτων.

Σύζυγος της Ελένης, ήταν ο αείμνηστος Ιατρός-Χειρουργός Αντώνης Λοϊζίδης, ο οποίος, από το 1971 και μετά, διατηρούσε Κλινική στην Κοζάνη με εξαιρετικό όνομα, σε όλη τη Δυτική Μακεδονία. Βρήκαμε τεκμήρια, ότι με ενέργειες του ζεύγους Ελένης-Αντώνη, από τις 29.000 περίπου επεμβάσεις, οι οποίες συνολικά έγιναν στην Κλινική, οι 5.000, περίπου, που αφορούσαν σε οικονομικά αδύναμους. έγιναν με ελάχιστη, ακόμη και με μηδενική αμοιβή! Δημοσιεύουμε τα παραπάνω, παρά τη θέληση της οικογένειας.

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

Η Ελένη και ο Αντώνης απέκτησαν τρία παιδιά. Την Τριανταφυλλιά, εκπαιδευτικό, προικισμένη ζωγράφο, η οποία σκοτώθηκε νεότατη σε τροχαίο, τον Δημήτρη απόφοιτο της Σχολής Μηχανικών, σημερινό στέλεχος της ΔΕΗ και τον Θεόδωρο, Ειδικό Ιατρό, Φυσικής Ιατρικής-Αποκατάστασης, Διδάκτορα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στέλεχος στην Κλινική «Άγιος Λουκάς» Θεσσαλονίκης.

Η Άννα Κατσούλη, Οδοντίατρος στο Αμύνταιο και μετέπειτα στη Φλώρινα, Κοζάνη και Θεσσαλονίκη, παντρεύτηκε τον Ιωάννη Δαρδαβέση, πραγματικό ευπατρίδη, Νομίατρο σε Φλώρινα, Κοζάνη και Θεσσαλονίκη. Απέκτησαν δύο παιδιά, τον Θεόδωρο, Καθηγητή Ιατρικής και Κοσμήτορα της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πολύγραφότατο, Άρχοντα του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής και τον Δημήτρη, Ιατρό Ορθοπεδικό και Διδάκτορα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο οποίος απεβίωσε νεότατος.

Η μικρή κόρη, Αργυρούλα, απόφοιτος της Χαροκοπείου Σχολής παντρεύτηκε στην Κοζάνη, τον γνωστό Ιατρό, Ειδικό Παθολόγο Σπυρίδωνα Κουρούμαλο, καταγόμενο εκ Σιατίστης, και απέκτησαν δύο παιδιά, τον Κωνσταντίνο, Δικηγόρο Θεσσαλονίκης, εξειδικευμένο στο Εμπορικό Δίκαιο και νυν διπλωμάτη στο Υπουργείο Εξωτερικών που υπηρετεί, πλέον, στην Ελληνική Πρεσβεία στην Κύπρο ως Οικονομικός και Εμπορικός Σύμβουλος και τον Δαμιανό, με σπουδές στα Οικονομικά.

Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθεί το παρακάτω γεγονός: Όταν έγινε η κηδεία της Τριανταφυλλιάς Κατσούλη, χήρας του Θεοδώρου, η οποία συνέχισε το κοινωνικό έργο του συζύγου της αλλά και εμφύσησε τις ίδιες αρχές και αξίες που μοιραζόταν με τον σύζυγό της και στις κόρες της, με πάνδημη παρουσία των κατοίκων του Αμυνταίου και της ευρύτερης περιοχής, κατά την εκφορά από την εκκλησία των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης προς το κοιμητήριο του Αγίου Νικολάου, οι νέοι του Αμυνταίου εναλλάσσονταν, ανά έξι άτομα κάθε λίγα μέτρα και σήκωναν το φέρετρο. Ήταν μία ένδειξη τιμής της κοινωνίας του Αμυνταίου προς την οικογένεια Κατσούλη.

Στη σημερινή εποχή, όπου ο άνθρωπος υπερεκτιμά τις υλικές αξίες και περιφρονεί τις ηθικές και πνευματικές, οι οποίες έχουν στόχο την ολοκλήρωση της προσωπικότητας του ανθρώπου και την ηθική και πνευματική του εξύψωση, δηλαδή την αρετή, προσωπικότητες σαν τον Θεόδωρο και την Ελένη Κατσούλη, μπορούν να αποτελέσουν παραδείγματα προς μίμηση.

Οι υπογράφοντες

1. Μελπομένη Δρίλλε

2. Γεώργιος Θεοχαρίδης, Νικόλαος Λυπτίτκας, Κων/νος Μησιάλης, Νικόλαος Νάτσης, Γεώργιος Τρυφωνόπουλος, Ηλίας Χασιώτης