Αναδιάρθρωση πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου

 (Του οδοντίατρου-συγγραφέα Νίκου Δημ. Νικολαϊδη) 

Αναδιάρθρωση πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου είναι μια διαδικασία αναβάθμισης που κατά καιρούς εφαρμόζεται από την εκάστοτε αθλητική ηγεσία της χώρας, σε συνεργασία και υπό την απόλυτη έγκριση της Ε.Π.Ο., ή τις κατά τόπου ποδοσφαιρικές Ενώσεις, με στόχο βελτίωση της λειτουργίας των ποδοσφαιρικών διοργανώσεων.

Μπορεί να αφορά είτε σε αύξηση/μείωση των ανά κατηγορία συμμετεχόντων συλλόγων, είτε σε προσθήκη/κατάργηση κατηγοριών.
Σημαντικοί σταθμοί στην ιστορία των ελληνικών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου αποτέλεσαν η δημιουργία της Α΄Εθνικής, τον Οκτώβριο του 1959, η αντίστοιχη καθιέρωση μόνιμης Β΄Εθνικής το φθινόπωρο του 1962, η προσθήκη της Γ΄Εθνικής, δυο φορές, πρώτα το Δεκέμβριο του 1965 και (οριστικά από) το 1982, η θέσπιση του Εθνικού Ερασιτεχνικού στα 1977, αλλά και η μετονομασία του (με παράλληλα δραματική μείωση των ομίλων του σε μόλις τέσσερις) σε Δ΄Εθνική (αργότερα "Περιφερειακό Πρωτάθλημα"), μια δεκαετία μετά (1987).

Αναδιάρθρωση του 1967
Το καλοκαίρι του 1967 επιβλήθηκε μια απότομη αλλαγή στη δομή των πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου από το τότε καθεστώς. Η Γ΄Εθνική (η οποία μετρούσε μόλις δυο περιόδους ύπαρξης) καταργήθηκε και στη θέση της ιδρύθηκε (σωστότερα επανήλθε) το Ειδικό Πρωτάθλημα για την άνοδο στη Β΄Εθνική, το οποίο είχε χρησιμοποιηθεί και στο παρελθόν (1960-1962) για την άνοδο στην Α΄Εθνική. Παράλληλα, οι όμιλοι της Β΄Εθνικής μειώθηκαν από τρεις σε δυο, σύντομα όμως (1969) ξαναέγιναν τρεις και παρέμειναν έτσι για όλη την επόμενη εξαετία.

Ο τραγέλαφος της διετίας 1975-1976

Όσον αφορά στην αυξομείωση του αριθμού των συλλόγων στην Α΄Εθνική, αξιοσημείωτη είναι η αφαίρεση (-2 ομάδες) του 1975 η οποία συνδυάσθηκε με παράλληλη μείωση των ομίλων της Β΄Εθνικής από τρεις σε δυο, σχήμα που διατηρήθηκε στην κατηγορία έως και το 1982-83. Μάλιστα, η αναδιάρθρωση εκείνη είχε αποφασισθεί μόλις στα τέλη της αγωνιστικής περιόδου 1974-75, κάτι που γέννησε μεγάλα παράπονα από τους συλλόγους της Α΄Εθνικής οι οποίοι βρίσκονταν στις τελευταίες θέσεις. Τα σωματεία του Ολυμπιακού Βόλου και του Αιγάλεω (τα οποία συμπλήρωσαν τον αριθμό των πέντε, αντί τριών υποβιβασθέντων, ο μεγαλύτερος στα χρονικά της Α΄Εθνικής) διαμαρτυρήθηκαν έντονα, αφού εάν η αναδιάρθρωση δεν εφαρμοζόταν με τέτοιο πρόχειρο τρόπο, θα διατηρούνταν στην κατηγορία. Ωστόσο, μόλις ένα χρόνο αργότερα (1976) οι αρμόδιοι παράγοντες της Ομοσπονδίας κατόπιν πρωτοβουλίας του τότε υφυπουργού -αρμόδιου επί θεμάτων αθλητισμού- κ. Αχιλλέα Καραμανλή (τυπικά ήταν απόφαση της Ε.Π.Ο. ύστερα από εισήγηση της Γ. Γραμματείας Αθλητισμού), επανέφεραν σε 18 τον αριθμό των ομάδων της Α΄Εθνικής, γεγονός που προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις^[1], αφού με την προσθήκη των δυο επιπλέον ομάδων απέφευγε τον υποβιβασμό ο Πανσερραϊκός, διαθέτων στενούς δεσμούς με την κρατούσα πολιτική ηγεσία, ως ποδοσφαιρικός εκπρόσωπος της γενέτειρας του τότε πρωθυπουργού.

Αναδιαρθρώσεις κατά τη δεκαετία του '80

Το 1983, το 1988 και το 1989 υπήρξαν τρεις νέες περιπτώσεις αναδιάρθρωσης, με τη μείωση των Π.Α.Ε. της Α΄Εθνικής σε 16, την ενοποίηση των δυο ομίλων της Β΄Εθνικής σε πανελλήνιο όμιλο και την εισαγωγή 2 ομίλων στη Γ΄Εθνική (στην πρώτη περίπτωση), την "πειραματική" ενοποίηση της Γ΄Εθνικής (στη δεύτερη περίπτωση) και την επάνοδο του αριθμού των συλλόγων Α΄Εθνικής σε 18, με ταυτόχρονη διεξαγωγή αγώνων κατάταξης ("μπαράζ") μεταξύ ομάδων Α΄-Β΄Εθνικής και Β΄-Γ΄Εθνικής, για διεκδίκηση επιπλέον "εισιτηρίων" ανόδου (τρίτη περίπτωση).

Η αναδιάρθρωση του 2000

Μια (πολυδιαφημισμένη) αναδιάρθρωση που περιελάμβανε σταδιακή (σε βάθος τριετίας) μείωση ομάδων στα ελληνικά πρωταθλήματα αναγγέλθηκε στα τέλη του 1999 από τον τότε πρόεδρο της ποδοσφαιρικής λίγκας Βίκτωρα Μητρόπουλο και ήταν βασισμένη σε σχέδιο που επεξεργάσθηκε (επ΄αμοιβή) για λογαριασμό της Ε.Π.Α.Ε. η διεθνής εταιρία "Deloitte & Touche". Όμως ουδέποτε ολοκληρώθηκε και για μια μόνο σεζόν (2000-01) ίσχυσε μια απλή μετονομασία των πρωταθλημάτων, που τον επόμενο χρόνο καταργήθηκε. Είχε προταθεί ο όρος "Διακεκριμένη κατηγορία" για την Α΄Εθνική, ενώ η Β΄ και η Γ΄ Εθνικές κατηγορίες αποκλήθηκαν "Α΄Κατηγορία" και "Β΄Κατηγορία" αντίστοιχα.

Τρέχουσα αναδιάρθρωση

Η επόμενη, κρίσιμη λόγω της δυσμενέστατης κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει οι περισσότερες ομάδες, αναδιάρθρωση βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Ανακοινώθηκε από τον πρώην πρόεδρο της Ε.Π.Ο. Σοφοκλή Πιλάβιο το 2010 αλλά καθυστέρησε αρκετά στην έναρξή της, λόγω (κυρίως) των επικείμενων αρχαιρεσιών στην Ομοσπονδία. Προβλέπει δε, αύξηση των ΠΑΕ της "Σούπερ Λιγκ" από 16 σε 18 (τουλάχιστον για την περίοδο 2013-14), επάνοδο του θεσμού των 2 ομίλων στη Β΄Εθνική (τουλάχιστον για την περίοδο 2013-14) και συγχώνευση της Γ΄ με τη Δ΄ Εθνική, σε μια νέα, καθαρά ερασιτεχνική κατηγορία.

Νίκος Δημ. Νικολαΐδης

Ο Νίκος Δημ. Νικολαΐδης (γεν. Αιγάλεω 1964) είναι Έλληνας συγγραφέας και σχεδιαστής. Ασχολείται με την έρευνα και επεξεργασία των εικονογραφημένων εκδόσεων, έχοντας εκδώσει δυο μελέτες για τα κόμικς καθώς και εικονογραφημένο περιοδικό. Επίσης έχει συγγράψει πέντε βιβλία αθλητικού περιεχομένου. Απόφοιτος της Ιωνιδείου Προτύπου Σχολής του Πειραιά (1982) και του Οδοντιατρικού Τμήματος της Σχολής Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1988). Αρχηγός της ποδοσφαιρικής ομάδας της Οδοντιατρικής Σχολής, η οποία κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στο πανεπιστημιακό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου του 1988. Αρχηγός της μικτής αντιπροσωπευτικής ομάδας του Πανεπιστημίου Αθηνών, με την οποία κατέκτησε -τον ίδιο χρόνο- την τέταρτη θέση στα τελικά (μεταξύ ομάδων όλων των τμημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης) που διεξήχθησαν στη Μυτιλήνη. Ασχολήθηκε με τη συλλογή και την επεξεργασία αθλητικών στατιστικών στοιχείων. Το 1998 εξέδωσε το πρώτο βιβλίο του σχετικά με την ιστορία της ποδοσφαιρικής ομάδας του Α.Ο. Αιγάλεω. Το ίδιο έτος βραβεύθηκε για άρθρο του αναφερόμενο στο Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου, μετά από πανελλήνιο διαγωνισμό της αθλητικής εφημερίδας «Sportime», του οποίου την ευθύνη διεξαγωγής (επικεφαλής επιτροπής αξιολόγησης) είχε ο δημοσιογράφος Γιάννης Μαμουζέλος.

Συγγραφικό έργο

• "50 Χρόνια Αιγάλεω" (έκδοση Δήμος Αιγάλεω, 1998).
• "Η ιστορία του Αιγάλεω, από τις λαμαρίνες στα σαλόνια της Ευρώπης" (εκδόσεις "Έμβρυο",
• "Ο Μπλεκ και οι άλλοι, οι χάρτινοι ήρωες του Στέλιου Ανεμοδουρά" (εκδόσεις "Περιοδικός Τύπος", 2007,
• "Απ' τις αλάνες της ΕΣΚΑ στα Παρκέ της Α1" (εκδόσεις "Έμβρυο", 2008,
• "Εκεί, εκεί, στη Β' Εθνική! Απ' τα ντέρμπι του '60 στα μπαράζ του νέου αιώνα" (2011),
• "Το Αλφαβητάρι του Αιγάλεω, μια πόλη, μια ιστορία" (Έκδοση Ιστορικό Λαογραφικό Οικομουσείο Αιγάλεω-"Ι.Λ.Ο.Α.", 2011,
• "'70s-'80s: Τα περιοδικά που αγαπήσαμε" (Έκδοση "Ι.Λ.Ο.Α.", 2012),
• "Απ΄τη Γ΄Εθνική στο Περιφερειακό, 1965-2012" (Cd-Rom, 2012),

 

Κόμικς

• "Πορτιέρο Μάκης Ροδίτης" (έκδοση "Λεωπαλαίοντες ΝΖ", 2010,

τιμητικές διακρίσεις

• 1998: Του απονεμήθηκε από το δήμο Αιγάλεω η κεφαλή του Κλεισθένους, πατέρα της τοπικής αυτοδιοίκησης.
• 2005: Ανακηρύχθηκε σε επίτιμο μέλος του Συνδέσμου βετεράνων ποδοσφαιριστών, αθλητών και παραγόντων του Αιγάλεω Α.Ο.
• 2006: Τιμήθηκε από το Σύνδεσμο φιλάθλων Αιγάλεω Α.Ο. «Η Θύρα 12» «για τη συνολική προσφορά του στην εξάπλωση της Αιγαλιώτικης Ιδέας, μέσω του συγγραφικού του έργου».