Oικονομική ανάπτυξη

Ενημερωτική συνάντηση, με πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας κ. Γιώργο Δακή, για την προετοιμασία της πρότασης κατευθύνσεων Αναπτυξιακής Στρατηγικής 2014-2020 της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 2 Οκτωβρίου 2012 στις 10 το πρωί στο αμφιθέατρο «Κωνσταντίνος Καραμανλής» στο κτίριο της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
Στη διάρκεια της συνάντησης παρουσιάστηκαν το νέο πλαίσιο της Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020 και το Σχέδιο πρότασης κατευθύνσεων Αναπτυξιακής Στρατηγικής 2014-2020 της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Στη μια το μεσημέρι στον ίδιο χώρο ύστερα από πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη Γιώργου Δακή θα ακολουθήσει ενημερωτική συνάντηση για επιχειρηματική αποστολή που θα πραγματοποιήσει η Διοίκηση της ΔΕΘ στην Αυστραλία.

Στην εισήγησή του ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γιώργος Δακής σημείωσε:

«Εν μέσω των σαρωτικών αλλαγών που διέρχεται το σύνολο των χωρών του ευρωπαϊκού νότου, εν μέσω του επαναπροσδιορισμού της πολιτικής συνοχής από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εν μέσω μιας αδιάκοπης οικονομικής κρίσης που έχει οδηγήσει και συνεχίζει να οδηγεί το σύνολο των Ελλήνων προς την οικονομική και κοινωνική εξαθλίωση,

καλούμαστε σήμερα να αρχίσουμε ίσως την πλέον ουσιαστική συζήτηση για το αναπτυξιακό, κοινωνικό και πολιτικό μέλλον της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και παράλληλα να δώσουμε μια ολοκληρωμένη απάντηση στην κρίση. Ας μην γελιόμαστε. Οι στιγμές που διέρχεται η χώρα και κατ’ επέκταση η περιφέρεια είναι κρίσιμες. Οι πολιτικές συνοχής διαγράφονται υπό την πίεση άσκησης σφικτής δημοσιονομικής πολιτικής και λήψης διαρθρωτικών μέτρων. Οι γενικές αναπτυξιακές προοπτικές και ειδικότερα οι προοπτικές προώθησης της επιχειρηματικότητας και της απασχόλησης βάλλονται από τις δέσμες μέτρων που οδηγούν σε υψηλά ποσοστά ανεργίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να ξεπεραστεί η κρίση στα κράτη – μέλη και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια πιο ανταγωνιστική οικονομία με περισσότερες θέσεις εργασίας. Η αποτίμηση των παρεμβάσεων (όπως θα παρουσιαστεί) της τρέχουσας Προγραμματικής περιόδου, ελάχιστη σχέση έχει με τον σχεδιασμό αυτής το 2007. Αναφέρομαι, κυρίως, στον σχεδιασμό δράσεων «Επιχειρηματικότητας, Έρευνας/Καινοτομίας και Ψηφιακής Σύγκλισης» όπου η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, ως απόρροια της αρχιτεκτονικής των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (η γνωστή διαδικασία των εκχωρήσεων), ουδεμία ενεργή συμμετοχή είχε.

Παρά ταύτα, προσπαθήσαμε και προσπαθούμε να ικανοποιήσουμε τις προσδοκίες των πολιτών της Δυτικής Μακεδονίας. Η ολοκλήρωση (σε μεγάλο βαθμό) των υποδομών προσπελασιμότητας, περιβάλλοντος, παιδείας, πολιτισμού και υγείας – πρόνοιας απετέλεσε βασική προτεραιότητα του Επιχειρησιακού Προγράμματος Δυτικής Μακεδονίας 2007 – 2013. Όμως, τα διαρθρωτικά προβλήματα της περιφερειακής οικονομίας , παραμένουν και ενισχύονται πλέον από τα υψηλά ποσοστά ανεργίας (30% με ΜΟ χώρας 23,6% - 2ο τρίμηνο 2012).

Η εξάρτηση της παραγωγής από συμβατικούς κλάδους παραμένει και επιδεινώνεται από το γενικό οικονομικό κλίμα. Διέξοδος ο τριτογενής τομέας και ο τουρισμός;

Διέξοδος η πράσινη επιχειρηματικότητα και η κοινωνική οικονομία;  Επενδύσεις σε ένα πιο παραγωγικό και ποιοτικότερο πρωτογενή τομέα;

Καλούμαστε πλέον, να σχεδιάσουμε χωρίς την χρηματοδότηση υποδομών (ελάχιστοι οι διαθέσιμοι πόροι). Καλούμαστε πλέον να δώσουμε όραμα στην περιφέρεια με άξονα της επιχειρηματικότητα και την απασχόληση σε πλήρη ταύτιση με το περιβάλλον (φυσικό και ανθρωπογενές) που τόσο βίαια έχει κτυπηθεί και θυσιαστεί τις τελευταίες 10ετίες στο βωμό της ανάπτυξης.

Το όραμα μας είναι νέοι άνθρωποι στην επιχειρηματικότητα και νέες θέσεις εργασίας κάτω από μια νέα Δημόσια Διοίκηση απλή, γρήγορη και παραγωγική και ουσιαστική. Το όραμα μας συμβαδίζει με την νέα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την οικονομική ανάπτυξη: Έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς περιορισμούς».

Η συζήτηση άνοιξε

Η συζήτηση για το μέλλον της πολιτικής συνοχής μετά το 2013 ξεκίνησε με τη δημοσίευση της «5ης Έκθεσης για την Πολιτική της Συνοχής» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2010.

Την έναρξη της διαπραγμάτευσης στα όργανα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σηματοδότησε η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2014-2020 στις 29 Ιουνίου 2011. Ακολούθησε η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το νομοθετικό πλαίσιο, στις 6 Οκτωβρίου 2011, το οποίο θα διέπει τον προγραμματισμό και την υλοποίηση των Διαρθρωτικών Ταμείων και των Ταμείων της Αγροτικής Ανάπτυξης και της Αλιείας:

·                     Γενικός Κανονισμός όλων των Ταμείων

·                     Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ)

·                     Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ)

·                     Ταμείο Συνοχής

·                     Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία

·                     Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης

·                     Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας

Η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει τη θέσπιση ενός Κοινού Στρατηγικού Πλαισίου (ΚΣΠ). Το ΚΣΠ αναμένεται ότι θα αυξήσει τη συνοχή μεταξύ των δεσμεύσεων πολιτικής στο πλαίσιο της στρατηγικής "Ευρώπη 2020" και των επενδύσεων. Θα ενθαρρύνει την ολοκλήρωση καθορίζοντας τον τρόπο με τον οποίο θα εργάζονται από κοινού τα Ταμεία. Θα παράσχει στρατηγική κατεύθυνση στη διαδικασία του προγραμματισμού, σε επίπεδο κρατών μελών και περιφερειών, των Ταμείων του ΚΣΠ, ανάλογα με τις ειδικές ανάγκες, τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις.

Άλλα σημαντικά επίσης, πολιτικά κείμενα τα οποία συμβάλλουν στη διαμόρφωση των βασικών στρατηγικών επιλογών - προτεραιοτήτων, καθώς συνιστούν κεντρικές μακροπρόθεσμες επιλογές για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα, είναι:

·                     η αναπτυξιακή στρατηγική Ευρώπη 2020 για την προώθηση της έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομίας

·                     το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση 2011-2014.

Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στις διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους και έχει παράλληλα ξεκινήσει την εθνική δημόσια διαβούλευση με τις αρμόδιες εθνικές, περιφερειακές και τοπικές υπηρεσίες καθώς και με τους κοινωνικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς εταίρους. Η διαδικασία αυτή θα συμβάλει στην προετοιμασία της Σύμβασης /Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης, δηλαδή «του νέου ΕΣΠΑ», για την εφαρμογή της Πολιτικής της Συνοχής στη χώρα, στη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020. Στο πλαίσιο αυτό απεστάλη η Πρώτη Εγκύκλιος τον Απρίλιο 2012.

Στην προσπάθεια καλύτερης κατανόησης του πλαισίου για τη νέα προγραμματική περίοδο καθώς και τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή όλων των εταίρων και όλων των πολιτών στον διάλογο που ανοίγει για τον προγραμματικό σχεδιασμό, ερωτήματα και απόψεις μπορούν να υποβάλλονται στο ηλεκτρονικό Helpdesk του ΕΣΠΑ.

Οι θεματικοί στόχοι

Όπως αναφέρεται στην 1^η Εγκύκλιο σχεδιασμού οι θεματικοί στόχοι της Ε2020 είναι οι ακόλουθοι:

1. Ενίσχυση της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας

2. Ενίσχυση της πρόσβασης, χρήσης και ποιότητας, των τεχνολογιών

πληροφορικής και επικοινωνιών

3. Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μικρών και μεσαίων

επιχειρήσεων, του γεωργικού τομέα (για το ΕΓΤΑΑ), και της αλιείας και

των υδατοκαλλιεργειών (για το ΕΤΘΑ)

4. Ενίσχυση της μετάβασης προς την οικονομία χαμηλών εκπομπών ρύπων

σε όλους τους τομείς

5. Προώθηση της προσαρμογής στις κλιματικές αλλαγές, της πρόληψης και

της διαχείρισης του κινδύνου

6. Προστασία του περιβάλλοντος και προώθηση της αποδοτικότητας των

πόρων

7. Προώθηση των βιώσιμων μεταφορών και απομάκρυνση των σημείων

συμφόρησης σε σημαντικά δίκτυα υποδομών

8. Προώθηση της απασχόλησης και υποστήριξη της κινητικότητας των

εργαζομένων

9. Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και της καταπολέμησης της φτώχειας

10. Επένδυση στην εκπαίδευση, τις δεξιότητες και στη δια βίου μάθηση

11. Βελτίωση της θεσμικής επάρκειας και της αποτελεσματικής δημόσιας

διοίκησης.

Σημειώνεται επίσης ότι για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής

«Ευρώπη 2020» θα υπάρχει, σε επίπεδο ΕΕ, ενισχυμένη εποπτεία για την

αντιμετώπιση σημαντικών μακροοικονομικών προκλήσεων και θεματική

προσέγγιση για την επιτάχυνση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, στο

πλαίσιο του Ευρωπαϊκού εξαμήνου.

Σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, θα πρέπει να ενισχυθεί ο διάλογος που

θα φέρει τις προτεραιότητες της ΕΕ πιο κοντά στους πολίτες, ενισχύοντας

το αίσθημα της ανάληψης ευθύνης που απαιτείται για τη συμμετοχή όλων

στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

Η βασική πρόκληση για την επόμενη προγραμματική περίοδο είναι η

μέγιστη συμβολή των νέων διαρθρωτικών πόρων στην αναστροφή του

κλίματος ύφεσης και ταυτόχρονα στην ανάπτυξη της χώρας μέσα από

στοχευμένες και πολλαπλασιαστικού χαρακτήρα παρεμβάσεις, σε τομείς

που παρουσιάζουν μέγιστη προστιθέμενη αξία για τη χώρα.

Βασική στρατηγική επιδίωξη αποτελούν φυσικά η ανάπτυξη, η δημιουργία

θέσεων απασχόλησης και η αποκατάσταση της τρωθείσας από την κρίση

κοινωνικής συνοχής.